Domy Generado
Mamy marzenie
Kilka lat temu na konferencji w Sejmie, Brytyjczycy opowiadali, jak funkcjonuje u nich system wsparcia dorosłych Osób z autyzmem. Wzięliśmy sobie do serca szczególnie jedną myśl: z ich wieloletnich doświadczeń wynika, że duże, będące instytucjami domy stałego pobytu, chociaż dużo tańsze w budowie i utrzymaniu, nie są dobrymi miejscami dla naszych podopiecznych. Wyspiarze opowiadali o kameralnych, niemal domowych mini-ośrodkach.
Zastanawialiście się, jak chcielibyście spędzić starość? A gdybyście zamieszkali z kilkorgiem przyjaciół w podobnym wieku, gdyby był tam ktoś, kto pomoże w czynnościach higienicznych, przygotuje posiłek, wesprze w miłym spędzeniu wolnego czasu, którego będzie przecież całe mnóstwo? Czyż taka perspektywa nie niwelowałaby w was lęku o przyszłość?
Jeśli takiej przyszłości chcielibyśmy dla siebie, to dlaczego nie stworzyć takich warunków dla dorosłych Osób z autyzmem, które nie mogą już mieszkać w domach rodzinnych?
Potrzeba zmian
Naszym najważniejszym celem jest tworzenie kameralnych (dla kilku osób) domów stałego pobytu dla niesamodzielnych Osób z autyzmem, w których znajdą wsparcie adekwatne do ich potrzeb. Jedną z głównych obaw rodziców jest wizja ich dorosłych dzieci w publicznych, mocno zaludnionych domach pomocy społecznej (DPS), które nie są w stanie zapewnić terapii i warunków lokalowych. Według obliczeń Porozumienia Autyzm-Polska, aby zapewnić Osobie z autyzmem adekwatne wsparcie, należałoby przeznaczać miesięcznie kwotę, która jest 3,5 raza większa niż obecna kwota na utrzymanie mieszkańców DPS, czyli ok. 10 500 zł. Licząc na zmianę prawodawstwa dyskryminującego dorosłe Osoby z autyzmem i pracując nad uruchomieniem funduszu powierniczego na poczet pokrywania wspomnianych kosztów, zaczynamy od podstaw.
Byle do przodu
To, co możemy zrobić obecnie, to bardzo mocno pracować nad poziomem samodzielności Osób z autyzmem tak, by w przyszłości wymagały mniejszego wsparcia. Wartością dodaną usamodzielniania i profesjonalnej terapii będzie potrzeba mniejszej ilości osób wspierających, a co za tym idzie, mniejszy koszt utrzymania dorosłych Osób z autyzmem, które wyprowadzą się z domów rodzinnych. Fundacja Generado jest częścią grupy, której przewodzi Stowarzyszenie Pomocy Osobom Autystycznym Dalej Razem. W ramach grupy Dalej Razem prowadzone są m.in. przedszkola i szkoły dla Osób z autyzmem. Ze starszymi podopiecznymi realizowany jest autorski program opracowany przez Marzenę Ganczar „Droga do samodzielności”. W 2018 roku, w pierwszych dwóch Domach Generado uruchomione zostały oddziały szkolne i przedszkolne oraz prowadzone są zajęcia usamodzielniające dla dorastających Osób z autyzmem. Liczymy, że w 2020 roku powstanie Hostel dla Osób z autyzmem, a w przeciągu najbliższych lat kolejne domy, tak, by w końcu możliwie było wprowadzenie na stałe Osób z autyzmem, którymi nie są w stanie zajmować się już rodzice i opiekunowie.
Budynek modelowy
Głównym pomysłem jest stworzenie modelowego domu o wymiennej funkcji, prostego w budowie, taniego w eksploatacji, łatwego do adaptacji, który mógłby stać w dowolnym miejscu, zarówno w mieście, na wsi, jak i w dowolnym krajobrazie. Domu, który ma służyć osobom autystycznym od ich najmłodszych lat, będąc najpierw przedszkolem, potem szkołą, a w latach późniejszych może się stać dla nich ich domem zamieszkania. Użytkownicy mają razem z budynkiem ewoluować poprzez edukację, a budynek ma przystosować się do swoich użytkowników, dając im kompleksową opiekę.
Założenia techniczne
Idealna działka powinna zajmować areał minimum 1 500 m2, powinna być dogodnie skomunikowana, powinna dawać możliwości zastosowania ekologicznego wykorzystania sił natury do produkcji własnej energii elektrycznej oraz ciepła, a także zastosowania innych nowoczesnych technologii i rozwiązań. Budynek wzniesiony ma być przy użyciu tradycyjnych materiałów, z uwzględnieniem najnowszych zdobyczy wiedzy i techniki architektoniczno-konstrukcyjnej.
Założenia funkcjonalno-użytkowe
Plan budynku zaprojektowano w taki sposób, aby umożliwiał elastyczną adaptację funkcji w zależności od potrzeb. Pomieszczenia mogą pełnić rolę izb mieszkalnych, jak i klas szkolnych czy przedszkolnych. Każdemu podwójnemu zespołowi pokoi towarzyszy niezależny węzeł sanitarny. Pomieszczenia pomocnicze uzupełniają w sposób wymienny zagospodarowanie funkcjonalne obiektu.
Główne dane liczbowe |
|
1 kondygnacja naziemna | |
1 kondygnacja poddasza do adaptacji | |
Powierzchnia zabudowy: | 378 m2 |
Powierzchnia użytkowa parteru: | 260,5 m2 |
Kubatura: | 1700 m3 |
Pierwsze lokalizacje
W Żaganiu przy ulicy Szprotawskiej, na parterze budynku uruchomione zostało przedszkole, które działa według modelu wypracowanego w Zielonej Górze.
Więcej o przedszkolu na stronie: przedszkole.dalejrazem.pl
W Głogowie przy ulicy Łąkowej, na parterze budynku uruchomiona została szkoła, która działa według modelu wypracowanego w Zielonej Górze.
Więcej o szkole na stronie: szkola.dalejrazem.pl
W obu budynkach na piętrze są prowadzone zajęcia przygotowujące dorastające Osoby z autyzmem do możliwie samodzielnego życia.
Dziękujemy
Pierwszy milion trzeba… pozyskać od dobrych ludzi (tak przynajmniej było w naszym przypadku). Domy Generado w Żaganiu i Głogowie powstają dzięki współpracy z szerokim gronem instytucji i osób prywatnych. Niemniej nie moglibyśmy zacząć, gdyby nie zaufanie i wsparcie finansowe FUNDACJI VELUX z Danii.